Czym jest radikulopatia? Definicja radikulopatii.
Radikulopatia jest definiowana jako ból rzutowany na obwód wraz ze współistniejącymi deficytami neurologicznymi wskutek podrażnienia korzeni nerwowych, powstające na rożnym podłożu, a w tym przepukliny krążka międzykręgowego (22% przypadków), osteofitozy, niestabilności w obrębie kręgosłupa lub urazów. Bóle kończyn górnych i dolnych można określić jako główny objaw patologii korzeniowych pochodzenia odcinka szyjnego lub lędźwiowego. Inne objawy obejmują zwykle osłabienie mięśni, miejscowy ból, deficyty ruchowe, czuciowe lub odruchowe.
Radikulopatia - częstość występowania
Radikulopatia szyjna (cervical radiculopathy - CR) występuje najczęściej u osób powyżej 40. roku życia, z roczną częstością występowania na poziomie 83,2 na 100 000 osób. To sprawia, że jest mniej powszechna niż radikulopatia lędźwiowa (lumbar radiculopathy - LR; znana również jako rwa kulszowa), której występowanie zostało udokumentowane w USA aż do 25% wszystkich przypadków bólu krzyża (low back pain - LBP) i stanowi najczęstszą skargę pacjentów zgłaszających się do neurochirurga. Ze względu na ciężki przebieg i brak standaryzacji leczenia, niezależnie od rodzaju systemu opieki zdrowotnej, radikulopatia powoduje istotne problemy społeczno-ekonomiczne oraz ogranicza codzienną aktywność z powodu niesprawności i niezdolności do pracy, która może trwać nawet do 20 tygodni po leczeniu operacyjnym. Objawy rzutowane, w tym ból, powodują większą niepełnosprawność w porównaniu z samym bólem lokalnym.
Radikulopatia - leczenie
Chociaż radikulopatia pozostaje wyzwaniem zarówno dla badaczy, jak i klinicystów, w celu poprawy wyników pacjentów stosuje się różne nieoperacyjne formy leczenia. W przypadku radikulopatii szyjnej fizjoterapia i inne metody nieoperacyjne są skuteczne u 75-90% przypadków. W ostatnich latach badania wykazały skuteczność fizjoterapii polegającej na technikach treningu medycznego dla mięśni stabilizujących (m. Longus colli dla odcinka szyjnego oraz m. Transverse abdominal dla odcinka lędźwiowego), a także różnych form terapii manualnej. Formy terapii manualnej mogą być ukierunkowane na stawy (mobilizacja, manipulacja, trakcja), na tkanki miękkie (formy masażu), na tkankę nerwową (neurodynamika) lub mieszane (specyficzne ćwiczenia). Większość z tych terapii skutecznie łagodzi objawy radikulopatii, ale jakość dowodów często może być kwestionowana. Dowody potwierdzające skuteczność technik neuromobilizacji jako dominujących są umiarkowanej jakości. Niewiele wiadomo na temat skuteczności samej mobilizacji stawów w leczeniu radikulopatii. Podczas gdy jej podłoże biomechaniczne pozostaje niejasne, jedną z najczęściej stosowanych metod terapii manualnej jest trakcja, ale dowody na jej skuteczność, niezależnie od tego, czy są stosowane samodzielnie, czy w połączeniu z innymi, wymagają dalszych badań. Techniki bazujące na trakcji są najczęściej wybieraną formą leczenia CR i są również skuteczne w zmniejszaniu bólu i poprawie wyników funkcjonalnych. W technikach mobilizacji często brakuje informacji o badaniu pacjenta przed rozpoczęciem badania wyjściowego, co utrudnia ocenę jego skuteczności. Z dostępnej literatury wynika, że podejście multimodalne z dominantą technik trakcyjnych jest najskuteczniejsze w CR, a połączenie trakcji, mobilizacji stawów kręgosłupa i aktywacji mięśni core dla LR. Zazwyczaj nie zaleca się stosowania jednej metody leczenia zarówno CR, jak i LR.
Kuligowski T, Skrzek A, Cieślik B. Manual Therapy in Cervical and Lumbar Radiculopathy: A Systematic Review of the Literature. Int J Environ Res Public Health. 2021 Jun 7;18(11):6176. doi: 10.3390/ijerph18116176. PMID: 34200510; PMCID: PMC8201115.